Blauwe van Carola Nitsch

De meest donkerblauwe aardappel uit onze collectie. Deze aardappel is van binnen diep donkerblauw gekleurd, bijna zwart! Behoud zijn kleur goed na koken of bakken. Gekweekt door Carola Nitsch uit Duitsland. Het is een tamelijk vast kokend ras. De oogst van de fraaie, ovalen knollen is vroeg tot middelvroeg en wisselt nog wel eens.

Aardappels kunnen worden voorgekiemd vanaf half februari. Bij kleine hoeveelheden zijn eierdoosjes handig. Zet de aardappels met de top, de kant met de meeste ogen, omhoog. Zet ze op een vorstvrije plek in het licht anders krijg je lange slappe lichtkiemen. Lichtkiemen kunnen worden verwijderd. Er zullen nieuwe kiemen uit de resterende ogen komen.

Aardappels kunnen tegenwoordig worden geplant vanaf eind maart. Houd er dan wel rekening mee dat er tot half mei kans is op nachtvorst en het afvriezen van het loof. Je kunt proberen het loof te beschermen met fleecedoek, bloempotten of door er zand op te gooien. Ook als je niets doet zullen er uit de resterende ogen weer bladstengels groeien. Van oudsher was 16 april de dag waarop aardappels werden geplant. Ook later kun je nog aardappels planten maar de kans dat ze voor het afrijpen worden getroffen door de aardappelziekte Phytophthora infestans wordt dan groter. Deze schimmelziekte treed meestal op in de periode half juli begin augustus.

Wanneer je droge losse grond hebt kun je de aardappels met bijvoorbeeld een pootstok direct in de grond planten. Heb je wat nattere grond of klei dan kun je de aardappels beter op ruggen poten. De grond warmt dan sneller op en de planten groeien beter. Ook wordt het oogsten makkelijker wanneer het in deze periode toevallig erg nat is. Voor de hobbytuinder is de hak een ideaal gereedschap om ruggen mee te maken.

Je plant de aardappels op ongeveer 30 cm afstand. Kleine aardappeltjes kun je 20 cm uit elkaar planten, hele dikke 35 cm. Een goede afstand tussen de ruggen is 60-70 cm. Tip: knip een stokje op de gewenste lengte en bepaal zo de rijafstand. Als je wat meer afstand tussen de planten en rijen aanhoud is er een betere doorluchting van het loof. Het blijft daardoor droger waardoor de kans op Phytophthora kleiner is. Bij het gebruik van dikke poters krijg je meer aardappels per plant en is de oogsttijd 1-2 weken later.

Bij vroeg poten kunnen de zogenaamde vroege aardappelen vanaf begin juli worden geoogst. Vaak zijn deze klaar voordat de Phytophthora toeslaat. Bij de middenvroege en late aardappels is het dan opletten. De eerste Phytophthora verschijnt vaak in de onderste bladeren. Schimmelsporen kunnen door opspattend regenwater op deze blaadjes komen die ook nog eens het langst nat blijven. Controleer als het kan dagelijks het loof en de stengels op aantasting door Phytophthora. Deze is het makkelijkst te herkennen aan de wat ronde donkerbruine vlekken op het blad. Aan de onderzijde van het blad zie je rond de vlek een ring schimmeldraden. Zolang het droog weer is en wat winderig zal de besmetting zich minder snel verspreiden. Ook grondbedekking met stro kan helpen. Je kunt het dan nog even aanzien. Maar is het vochtig, broeierig en windstil pas dan op. Dan kan deze schimmelziekte zich razendsnel verspreiden. De schimmel trekt dan via het loof en de stengel in de knol en zorgt ervoor dat deze binnen enkele weken wegrot. Zie je dus Phytophthora en zijn de weersomstandigheden niet goed, verwijder dan het loof bijvoorbeeld door middel van looftrekken. Dit gaat als volgt; leg de hand vlak op de rug met de te trekken stengel tussen duim en wijsvinger, geef met de hand tegendruk op het moment dat je de stengel met de vrije hand optrekt. Zodoende blijven de knollen onder de grond en blijft de rug heel. Leg het getrokken loof op de ruggen. Het loof zal snel opdrogen en zorgt ervoor dat de aardappels niet blootspoelen bij regenbuien. Gooi het loof niet op de composthoop.

10 Dagen nadat het loof is verwijderd kunnen de aardappels worden gerooid. In deze tijd vormt zich een stevige schil rond de aardappel. Zodoende kan deze niet meer zo gemakkelijk worden geïnfecteerd door Phytophthora sporen die zich in de grond bevinden en bij een lichte beschadiging in de knol kunnen trekken. Het is aan te bevelen na een maand de aardappels te controleren op rot. Meestal ruik je wel of er een rotte tussen zit. Zie je op tegen al deze controles gebruik dan aardappels die een zekere resistentie hebben tegen Phytophthora. Bij dit type aardappel kan de schimmel de knol moeilijker infecteren waardoor deze langer goed blijft.

Biologisch pootgoed van De Tuinen van Weldadigheid. Wij houden de grootste collectie bijzondere eetbare gewassen van Nederland in stand. Zo dragen we ons steentje bij aan de biodiversiteit. Op onze mooi aangelegde tuinderij in Veenhuizen is de collectie te bezichtigen.